प्रविधि र चेतनाको संग्राम (कविता)

प्रविधि र चेतनाको संग्राम (कविता)

तोमनाथ उप्रेती

आकाशका ताराहरू सुत्ने बेला हामी उठेका थियौँ
हातमा मोबाइलको रौद्र झिल्ली, आँखामा उज्यालोको नयाँ नारा
कोठाका अँध्यारो कुनाबाट उठेका आवाजहरु अब खुल्ला सडकमा गुञ्जिएन;
तर त्यस गुञ्जनको मूल थलो त इन्टरनेटको अनन्त मरुभूमि थियो
जहाँ शब्दले बन्दुक छ, र ह्यासट्यागले युद्ध चिह्न बोक्छ।

हाम्रो पुस्ता चाँदीका आँखाहरूले संसारलाई स्क्रिनमा पढ्ने,
ज्ञानको नदीमा बग्ने, सत्य खोज्दाचाहिँ आइपी ठेगानामा उकुसमुकुस हुने
हाम्रो आक्रोश सडकका नारा मात्र होइन,यो बिटको ध्वनि हो,
यो सर्भरको कम्पन, यो कोडको कुँदाइ, यो एआईको शून्य-हिस्सामा गुन्जिएको प्रश्न हो।

हामीले देख्यौँ: नेताका चम्किला भाषणहरु पर्दामा मिठो मिठो गीत भए,
तर तिनको मर्मभंग कागजमा लेखिएको प्रतिज्ञा,
हामीले आँखा खोल्यौँ भ्रष्टाचारको कालो पसिनामा, अवसरहरूको सुख्खा नदीमा,
र त्यो आँखा खोल्ने रगतले हामीलाई उद्वेलित गर्‍यो —बिस्फोटक बन्यो भदौको दिन।

तर चेत हाम्रो क्रान्ति भएर पनि, हामी विनाश चाहन्नौं;
हामी उज्यालो चाहन्छौं — पारदर्शिता, न्याय, मानवीय संवेदना
तर यदि नेताले नसुनेको खण्डमा, यदि असन्तुष्टि निदाएका सर्प जस्तै बाँचिरह्यो भने,
भोलि कोठाको इलेक्ट्रोनिक शून्यले आकाशमै ध्वंसको शंख फुक्लनेछ।

ड्रोनले गीत लेख्नेछन् नभई, आँखा चुँड्नेछ;
साइबरको रातमा बैंकको नाडी थामिनेछ, शहर बत्ति बत्ति बन्छन्;
एआईको गहिराइले सत्यलाई नकलीसँग मिलाउने छ, आवाजलाई अनुहार बनाउने छ,
र जैविक अँध्यारोले मानव शरीरमा सन्देश लेख्न थाल्नेछ—यो भयावह सम्भावना हो।

तर कविता बस चेतावनी मात्रै होइन—यो आह्वान हो, गहिरो, पवित्र।
उठ, नेताजी, आँखा खोल! — युवाको नारा नभुल्, उसलाई सम्झ।
नियन्त्रणको अड्यालो होइन, सम्वादको पुल बनाऊ; निरीह छैनन् तिनीहरु, शिक्षा, न्याय पारदर्शिता  हाम्रो साँस फेर्ने ठाउँ।

हामी तब मात्र क्रान्ति भन्नेछौं जब हामीले मिलेर बनाउँछौं नयाँ संविधान
नयाँ सोचले लेख्ने, नवप्रवर्तनले सुम्पिने, मानवीय मुटुले स्वीकार्ने।
नत्र, विज्ञानले बनाएको वरदान शस्त्र बनेर फर्किन्छ र सबैले भुल्छन्;
त्यसो भयावह दिनमा आकाश चिमोटिन्छ, र हाम्रो संस्कृति धुलोमा विलीन।

हाम्रो हातमा अब विकल्प छ: विनाशको कालीराहत या निर्माणको उज्यालो।
हामीले चुनौँ— प्रबुद्ध बहस, दायित्वपूर्ण नेतृत्व, र प्रविधिको नीतिगत संयम।
त्यसैमा हाम्रो भविष्यको बीउ छ; त्यसैमा राष्ट्रको पुनर्जागरणले पंख फोड्नेछ।
आकाशले सुनोस् युवा छातीको धड्कन शान्त छैन; त्यो चेतनाको गगन हो,

जसले परिवर्तन माग्छ।